پورنوگرافی عبارت است از نمایش عریانی بدن انسان یا عمل جنسی در قالب فیلم، تصاویر و… که با هدف تحریك جنسی تولید شده باشد. محتواهای پورنوگرافی یا هرزهنگاری در فضای مجازی بطور عمده در محیطهایی مانند وبسایتها و وبلاگها، اتاقهای گفتگو، شبکههای اجتماعی مانند تلگرام، واتسپ، اینستاگرام، برنامههای دوستیابی، پست الکترونیکی و اسپمها و.. قرار میگیرند.
در کشور ما پورنوگرافی جرم بوده و در ماده 640 قانون مجازات اسلامی پیشبینی شده است.
همچنین بخوانید: جرم انتشار محتوای مستهجن
تعریف پورنوگرافی در قانون
براساس بند اول ماده 640 قانون مجازات اسلامی، هرکس
- نوشته
- طرح
- گراور
- نقاشی
- تصاویر
- مطبوعات
- اعلانات
- علائم
- فیلم
- نوار سینما
یا به طور کلی هر چیز که عفت و اخلاق عمومی را جریحهدار نماید، برای تجارت با توزیع به نمایش و معرض انظار عمومی گذارد یا بسازد یا برای تجارت و توزیع نگه دارد، به مجازات مقرر در این ماده محکوم میشود.
بر اساس این ماده میتوان هرزهنگاری را محتوایی دانست که عفت و اخلاق عمومی را جریحه دار مینماید. علاوه بر این، نمایش و در معرض انظار قرار دادن محصولات پورنوگرافی به منظور توزیع و تجارت، ساخت و تهیه، نگهداری با هدف توزیع و تجارت و وارد یا صادر کردن این آثار برای توزیع و تجارت جرم و قابل مجازات میباشد.
بنابراین ساخت فیلم پورن، نمایش فیلم پورن، نگهداری فیلم پورن برای پخش یا خرید و فروش آن جرم بوده و مرتکب قابل مجازات میباشد.
مجازات شامل چه افرادی میشود؟
باید توجه داشت که تمامی افرادی که در فرآیند تولید یا ساختن یك محتوای پورن فعالیت میکنند، اقدامشان مشمول عنوان تولید بوده و قابل تعقیب هستند.
بنابراین نقاش، تصویربردار، نویسنده، فردی که به صورت برهنه یا در حال آمیزش جنسی در مقابل دوربین قرار میگیرد و دیگر افراد دخیل در این فرآیند، مشمول این عنوان میباشند.
ماده 3 قانون نحوه مجازات اشخاصی که در امور سمعی و بصری فعالیت غیر مجاز مینمایند نیز بطور ویژه به این جرم پرداخته است.
مطابق این ماده تمامی عوامل اصلیای که در ساخت فیلم پورن نقش دارند، اعم از تهیهکننده (سرمایهگذار)، کارگردان، فیلمبردار و بازیگران نقشهای اصلی قابل مجازات میباشند.
همچنین در جرم پخش پورن لزومی ندارد فیلم پورن توسط افراد حرفهای و بازیگران آن تولید شده باشد بلکه منتشرکنندهی فیلمهای خصوصی یا خانوادگی دیگران اگر محتوای پورن داشته باشد هم قابل مجازات است.
باید توجه داشت که حتی اگر فردی در تولید یک پورن نقشی نداشته اما آن را از طریق وبسایتها، کانالهای تلگرامی، اینستاگرام یا محیطهای دیگر پخش کند باز هم مجرم است.
تسهیل دسترسی افراد به پورن هم جرم بوده و قابل مجازات است. بنابراین هرکس به هر طریق ممکن دستیابی افراد به پورن را زمینهسازی کند، حتی اگر افراد وارد آن سایت نشوند، اقدام او میتواند واجد عنوان مجرمانه باشد، مانند آن که کسی آدرس یا لینک وبسایت پورن را در کانال تلگرامی یا صفحهی شخصی خود قرار دهد.
همچنین به موجب این قانون استفاده از کودکان برای نگهداری، نمایش، عرضه، فروش و تکثیر نوارها و لوح های فشردة غیرمجاز باعث تشدید مجازات عاملان هرزهنگاری به حداکثر مجازاتهای مقرر خواهد شد.
مجازات سوء استفاده با تهدید به انتشار محتوای مستهجن
در این قانون همچنین در شرایط خاصی مونث بودن بزهدیده تشدید مجازات را در پی داشته است. این شرایط عبارت است از تهیهی فیلم یا عکس از محلهایی که اختصاصی مربوط به بانوان بوده و بانوان فاقد پوشش مناسب میباشند مانند حمامها و استخرها و یا تکثیر و توزیع آن.
علاوه بر این، بر اساس ماده 4 این قانون، هرکس از آثار مستهجن تهیه شده از دیگری ازجمله پورن سوءاستفاده نموده و با تهدید به افشا و انتشار آنها با وی زنا کند به مجازات زنای به عنف محکوم میشود و اگر عمل ارتکابی غیر از زنا و مشمول حد باشد حد بر او جاری میشود و در صورتی که مشمول تعزیر باشد به حداکثر مجازات تعزیری محکوم خواهد شد.
کسب درآمد از طریق ساخت فیلم پورنوگرافی
نکته آخر در خصوص افرادی است که تولید و ساخت فیلم پورن را حرفهای خود قرار دادند. بدین صورت که بصورت تخصصی در این حوزه اقدام به ساخت، فیلمبرداری و تبلیغ فیلم پورن نموده و از این راه کسب درآمد مینمایند.
در خصوص مجازت افرادی که ساخت و فیلمبرداری فیلم پورن در فضای مجازی را حرفه و تخصص خود قرار دادهاند باید به تبصره 3 ماده 14 قانون جرایم رایانهای اشاره کرد.
به موجب این تبصره “چنانچه مرتکب اعمال مذکور در این ماده را حرفه خود قرار داده باشد یا به طور سازمانیافته مرتکب شود چنانچه مفسد فی الارض شناخته نشود، به حداکثر هر دو مجازات مقرر در این ماده محکوم خواهد شد.”
بنابراین مجازات اشخاصی که ساخت فیلم پورن را شغل خود قرار داده و بصورت حرفهای اقدام به فیلمبرداری و تولید آن میکنند، دو سال حبس و صد میلیون ریال جزای نقدی میباشد.
در توضیح مفسد فیالارض محسوب شدن سازنده یا منتشرکننده ی فیلم پورن باید گفت مجازات جرم افساد فی الارض اعدام میباشد و برای آنکه شخص به مجازات این جرم محکوم شود باید شرایط این جرم محقق باشد.
مطابق ماده 286 قانون مجازات اسلامی هرکس به طور گسترده، مرتکب جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد، جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی کشور، نشر اکاذیب، اخلال در نظام اقتصادی کشور، احراق و تخریب، پخش مواد سمی و میکروبی و خطرناک یا دایر کردن مراکز فساد و فحشا یا معاونت در آنها گردد به گونهای که موجب اخلال شدید در نظم عمومی کشور، ناامنی یا ورود خسارت عمده به تمامیت جسمانی افراد یا اموال عمومی و خصوصی، یا سبب اشاعه فساد یا فحشا در حد وسیع گردد مفسد فیالارض محسوب و به اعدام محکوم میگردد.
نمونه پرونده انتشار محتوای پورن
قابل ذکر است در این خصوص پروندهای است در سالهای قبل علیه مدیر یکی از سایتهای تولید محتوای مستهجن مطرح گردید.
سعید ملکپور با نام مستعار سیاوش حسینخانی مدیر یکی از بزرگترین و مشهورترین سایتهای پورن فارسی بنام “آویزون” و حامی چند سایت مستهجن دیگر به اتهامات متعددی ازجمله تولید و انتشار محتوای ضداخلاقی و ضددینی، تولید و انتشار محتوای روابط نامتعارف جنسی مانند روابط جنسی با محارم، همجنسگرایی و.. به جرم افساد فیالارض به مجازات اعدام محکوم گردید.
البته در نهایت حکم اعدام سعید ملکپور در دی ماه 1390 در دیوان عالی کشور تایید شد اما او توبه و ابراز ندامت کرد و به همین علت با تقلیل مجازات او از اعدام به حبس ابد موافقت شد.