شاید تجربه‌ی ناخوش‌آیندِ یک خرید اینترنتی ناموفق را داشته باشید یا ممکن است برایتان پیش آمده باشد که حسابِ کاربری‌تان در شبکه‌های اجتماعی یا پیام‌رسان‌ها هک شود، در این زمان اولین مرجعی که برای دادخواهی و حل مشکل به ذهن‌تان می‌رسد، حتما پلیسِ فتاست.
نیروی پلیسی که با نیروهای انتظامی سنتی فرق دارد و ما ماشین و مامورانش را در خیابان‌ها نمی‌بینیم. همین امر ممکن است باعث شود احساس کنیم که از ما دور است و راه دسترسی به آن دشوار.
اما واقعیت کاملا برعکس این است؛ پلیس فتا به سرعت و بسیار آسان در دسترس شماست!
در این مطلب سعی داریم تا با معرفیِ پلیسِ فتا، آموزش شیوه‌ی شکایت در آن و معرفی شعبه پلیسِ فتا در مشهد، تا حد ممکن از ابهامِ این موضوع کم کنیم. به این منظور مطالب زیر را یک به یک پی خواهیم گرفت.
فهرست مطلب
پلیس فتا
تشکیلِ «پلیسِ فضای تولید و تبادل اطلاعات» که به اختصار پلیسِ فتا نامیده می‌شود را شاید بتوان واکنشِ پلیس به گسترشِ روزافزونِ نقش اینترنت در زندگی مردم ایران دانست.
پیش از این نهادی تحت عنوان «اداره مبارزه با جرایم خاص و رایانه‌ای پلیسِ آگاهی ناجا» در این حوزه فعالیت داشت. پلیس فتا، در بهمن ماه سال 1389، به دستور فرمانده وقت نیرویِ انتظامی به عنوان یک فرماندهی مستقل آغاز به کار کرد. امروزه پلیس فتا وظایف مهمی در راستای تامین امنیت فضای مجازی به عهده دارد.
وظایف پلیس فتا چیست؟
در سایت رسمی پلیس فتا شرح وظایف این نهاد بدین صورت بیان شده:
- ایجاد امنیت و کاهش مخاطرات برای فعالیت‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی در جامعه اطلاعاتی
- حفاظت و صیانت از هویت دینی و ملی
- مراقبت و پایش از فضای تولید و تبادل اطلاعات، با هدف پیشگیری از تبدیل شدن این فضا به بستری برای انجام فعالیت‌های غیرقانونی
- ممانعت از تعرض، به ارزش‌ها و هنجارهای جامعه
همانطور که مشاهده می‌کنید شرح وظایف پلیس فتا با زبانی غیر تخصصی بیان شده و حتی تا حدی ناقص نیز می‌باشد. در سال‌های بعد از تشکیل پلیس فتا و همزمان با تصویب قوانینی چون، قانون جرایم رایانه‌ای و دیگر قوانین خاص مربوط به این حوزه، شرح وظایف پلیس فتا نیز در عمل دقیق و تخصصی شد. امروزه می‌توان وظایف پلیس فتا را به شرح زیر بیان کرد:
- جلوگیری و مبارزه با کلاهبرداری، سرقت و جعل رایانه‌ای و اطلاع‌رسانی در مورد روش‌های آن‌ها
- جلوگیری و مبارزه با هک و دسترسی غیر مجاز به داده‌ها تخریب و اخلال در آن‌ها
- مبارزه با جرایم سازمان‌یافته رایانه‌ای
- تامین امنیت تاسیسات حیاتی کشور از حمله‌های سایبری
- جلوگیری و مبارزه با جرایمِ مخلِّ بانکداری الکترونیک
- مبارزه با تولید و آموزشِ بدافزارها یا نرم‌افزارهای ارتکابِ جرایم سایبری
- انجام تحقیقات مقدماتی در جرایم رایانه‌ای و فضای مجازی
شاید بتوان گفت که وظیفه‌ی بسیار مهمِ انجام تحقیقات مقدماتی از زمان تشکیل دادسراهای تخصصی جرایم رایانه‌ای [لینک به دادسرای جرایم رایانه‌ای] بر عهده‌ی پلیس فتا قرار گرفته است. همانطوری که نیروی انتظامی به عنوان ضابط دادگستری در جریان تحقیقات مقدماتی نقش مهمی دارد، پلیس فتا نیز در مورد جرایم رایانه‌ای نقش ضابط را ایفا می‌کند. علاوه بر این وظایف که گفته شد، خدماتِ مهم و متنوعی نیز در وب سایت پلیس فتا در دسترس است.
چه خدماتی از طریق وبسایت پلیس فتا ارائه می‌شود؟
وب سایت رسمی پلیس فتا به نشانی https://cyberpolice.ir/ حاوی خدمات و اطلاعات جامعی در حوزه فضای مجازی است. شما می‌توانید با مراجعه وب سایت پلیس فتا از امکانات زیر بهره‌مند شوید:
- آخرین اخبار و اطلاعات از اقدامات پلیس فتا
- دریافت آموزش‌هایی در مورد فضای مجازی و حفظ امنیت در این فضا
- دریافت ویدیو، پادکست و عکس‌نوشته در مورد مسائل مربوط به فضای مجازی و جرایم رایانه‌ای
- مشاوره با کارشناسان پلیس فتا در زمینه‌های مختلف مانند نظام وظیفه.
- استعلامِ نماد فروشگاه‌های اینترنتی
- استعلام نمره منفی گواهی‌نامه
- ثبت شکایت
از میان این خدمات، شاید ثبت شکایت یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین‌ها باشد. به همین دلیل در ادامه به صورت جداگانه به آن خواهیم پرداخت.
چگونه می‌توانیم از طریق پلیس فتا شکایت خود را ثبت کنیم؟
می‌دانید که امروزه برای ثبت شکایت باید از طریق دفاتر خدمات قضایی یا درگاه الکترونیک خدمات قضایی به نشانی https://adliran.ir/ اقدام کنید. اما همانطوری که همچنان راه شکایت از طریق کلانتری‌ها باز است، در مورد جرایم رایانه‌ای نیز می‌توانید از طریق وب سایت پلیس فتا شکایت خود را ثبت کنید.
توجه داشته باشید که پلیس فتا یک نهاد قضایی نیست و ثبت شکایت از این طریق شما را از مراجعه به دادسرا بی‌نیاز نمی‌کند. پلیس فتا پس از دریافت شکایت شما اقدام به جمع‌آوری مدارک و رسیدگی می‌نماید و سپس پرونده را برای رسیدگی قضایی و پس از آن صدور حکم به دادسرای صالح ارجاع می‌دهد. توجه داشته باشید که برخی شهرها مانند تهران و مشهد دارای دادسرای تخصصی جرایم رایانه‌ای می‌باشند.
برای ثبت شکایت در وب سایت پلیس فتا:
- ابتدا باید به نشانیِ https://cyberpolice.ir/ مراجعه نمایید.
- سپس از قسمت خدمات الکترونیکی، گزینه‌ی ثبت گزارش مردمی را مطابق تصویر انتخاب کنید.
- در این مرحله برای ثبت اطلاعات خود وارد بخش ثبت نام/ورود بشوید.
- اگر در سامانه حساب کاربری ندارید باید اقدام به ثبت نام کنید.
- پس تکمیل ثبت نام می‌توانید از گزینه‌های پیش رو، گزارش تخلف مورد نظر خود را انتخاب کنید.
- در این مرحله باید کادرهای مورد نظر فرم ثبت شکایت را با اطلاعات صحیح تکمیل کنید.
در انتها لازم است مجددا یادآوری کنیم که ثبت شکایت در پلیس فتا به معنی ثبت شکایت کیفری نیست و برای آن شما همچنان نیازمند ثبت شکایت از طریق دادسرا یا دفاتر خدمات قضایی هستید. به جهتِ پیچیدگی‌های مسائل حقوقی، به خصوص جرایم رایانه‌ای و فضای مجازی، سعی کنید از همراهی وکیل جرایم رایانه‌ای بهره ببرید.
وکیل سعید نجات‌زادگان، وکیل پایه یک دادگستری در مشهد می‌تواند برای رسیدن به نتیجه به شما کمک نماید.
دفتر پلیس فتای مشهد کجاست؟
پلیس فتا علاوه بر وب سایت خود، شعبه‌هایی در شهرهای مختلف کشور نیز دارد. در مشهد مقدس نیز چهار دفتر پلیس فتا مستقر است.
- پلیس فتا منطقه مشهد: ابتدای خیابان پیروزی – قبل از میدان شهید کاوه – حدفاصل دانشکده شهید منتظری و پلیس آگاهی – پلیس فتا استان خراسان رضوی. تلفن: 05121825419 و 096380
- پایگاه یکم پلیس فتای مشهد: بلوار حر کلانتری 27 شهید رجایی. تلفن: 05133724554
- پایگاه دوم پلیس فتای مشهد: اول بلوار پیروزی ، بعد از میدان شهید کاوه جنب دانشکده شهید منتظری پایگاه دوم. تلفن: 05138798443
- پایگاه سوم پلیس فتای مشهد: میدان سپاد – بعد از پارک ساحلی آفتاب – کانتری سپاد – طبقه دوم. تلفن: 05137119290
دفاتر پلیسِ فتای مشهد با ارجاعِ دادسرای فضای مجازی و شهرسازیِ مشهد، اقدامات مورد نیاز در مرحله تحقیقات مقدماتی پرونده‌ها را انجام می‌دهند.
جمع‌بندی
با توجه به نقش فزاینده‌ی فضای مجازی و به تبع آن رشد جرایمی که در این فضا به وقوع می‌پیوندند، نقش‌آفرینیِ پلیسِ فتا به عنوان نیروی انتظامی متخصص در این زمینه اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. پلیس فتا با بر عهده گرفتنِ وظایف مهم و همچنین ارائه خدمات کاربردی سعی کرده تا فضای تولید و تبادل اطلاعات را برای کاربران کشور امن و کارآمد کند.
2 پاسخ
اداره مبارزه با جعل و کلاهبرداری مشهد کجاست
با سلام، پیروزی 2/2، اداره‌ی آگاهی مشهد