امروزه تمامی صاحبان استارتاپها و کسبوکارهای نوین، در مسیر پیشرفت خود نیازمند آشنایی با انواع قراردادهای استارتاپی و مسائل مربوط به آنها هستند.
آنچه که برای موسسان و سرمایهگذاران یک استارتاپ، مطلوب و ایدهآل است، پیریزی صحیح و محکم بنیانهای حقوقی و قانونی استارتاپ است. بدون شک مهمترین ابزار جهت پایهریزی این بنیان محکم و به دنبال آن، تضمین تقریبی موفقیت استارتاپ در آینده، «قرارداد» است.
تنظیم درست و دقیق قراردادهای استارتاپی باعث پیشگیری از بسیاری دعاوی احتمالی علیه استارتاپ شما شده و به تبع، شما را از دادن هزینههای مالی و حقوقی فراوان در آینده مصون میکند.
به همین جهت، تنظیم قراردادهای حرفهای، صحیح، دقیق و واضح از مهمترین عوامل موفقیت کسبوکارهای نوپا و استارتاپها از ابتدای فعالیت آنها است؛ بنابراین تنظیم انواع قراردادهای استارتاپی بهتر است زیر نظر یک مشاور حقوقی متخصص در زمینه استارتاپها و آشنا نسبت به فضای کسبوکارهای نوپا انجام شود.
هدف این مطلب، آشنایی اجمالی شما با انواع قراردادهای استارتاپی است. در واقع، در این مطلب به این سوالات خواهیم پرداخت که انواع قراردادهای استارتاپی و مورد نیاز کسبوکارهای نوپا شامل چه قراردادهایی است؟ هرکدام از این قراردادها به چه معنا هستند و چه کاربردی برای استارتاپ دارند؟
قراردادهای همبنیانگذاران (Co-Founders Agreement)
قرارداد همبنیانگذاران از مهمترین و اساسیترین قراردادهایی است که برای راه اندازی استارتاپ و کسبوکاری نوین تنظیم میشود. این قرارداد، پیش از شروع به کار و آغاز به حیات یک پروژه، بین موسسین استارتاپ منعقد میشود و رابطه میان خودِ تشکیل دهندگان و صاحبان ایده را از همان ابتدا کاملا مشخص و روشن میکند.
بنابراین، قرارداد همبنیانگذاران جزء اسناد پایه در یک استارتاپ محسوب میشود و هریک از شرکا و نقش آنها را تعیین میکند.
تنظیم درست و دقیق این قرارداد زیر نظر یک مشاور حقوقی متخصص در زمینه استارتاپها باعث تقویت بنیان حقوقی استارتاپ و پیشگیری از هزینههای مالی و حقوقی در آینده کسبوکار میشود.
مفاد اصلی قرارداد همبنیانگذاران شامل موارد زیر است:
1. مشخصات طرفین قرارداد (یعنی بنیانگذران)،
2. موضوع قرارداد و در واقع، ایده و پروژهای که قصد راهاندازی آنرا داریم،
3. میزان حقوق و سهام هریک از بنیانگذاران،
4. وظایف و مسئولیتهای هریک از بنیانگذاران،
7. شیوه حلوفصل اختلافات میان بنیانگذاران،
5. شرطهای مربوط به عدم رقابت، محرمانگی و مالکیت فکری،
6. شرطهای مربوط به عزل و استعفا موسسین و مدیران.
قرارداد واگذاری سهام استارتاپ (وستینگ)
قرارداد واگذاری سهام یا وستینگ، میان مؤسسین استارتاپ که صاحبان آورده و سهام هستند، منعقد میشود.
بهموجب قرارداد وستینگ، سهم هریک از افراد که برمبنای میزان آوردهشان تعیین شده است، برای مدت معینی در اختیار شرکت (استارتاپ) قرار میگیرد.
پس از گذشت مدتِ معین شده، درصد مشخصی از سهام، از مالکیت شرکت خارج شده و قابل انتقال توسط مالک اولیه آن خواهد بود.
به عنوان مثال در قرارداد وستینگ، یک بازه زمانی سه ساله تعیین میشود که در بازههای زمانی مشخص، مثلا هر ماه، درصد معینی از سهام به افراد، اختصاص یافته و مالکیتشان بر آن میزان مستقر شود؛ به نحوی که پس از گذشت سه سال، تمام سهام هرفرد به مالکیت او درآید.
پس از طی شدن آن، سهامدار میتواند مالک کل سهام خود شود.
اهمیت قرارداد واگذاری سهام یا وستینگ از دو جهت است:
الف) ایجاد انگیزه باقی ماندن سهامداران و شرکا در استارتاپ:
به این معنی که قرارداد مذکور، از خروج زودهنگام سهام افراد از استارتاپ ( به خصوص هنگام شروع کسبوکار) جلوگیری کرده، باعث همکاری مطلوب، با دوام و با اطمینان خاطر آنها در کنار هم میشود. به دنبال این امر، مزیت دوم برای استارتاپ به ترتیب حاصل میشود.
ب) ایجاد توانایی برنامهریزی بلندمدت برای استارتاپ:
به این معنا که قرارداد مذکور این اطمینان را به استارتاپ میدهد که حداقل برای مدتی معین، سهام کافی برای فعالیت و کسبوکار وجود خواهد داشت. به این ترتیب، قرارداد وستینگ به استارتاپ توان برنامهریزی بلندمدت میدهد.
پیش از این نیز، به قرارداد واگذاری سهام استارتاپ بهصورت مفصل پرداخته ایم که برای مطالعه بیشتر میتوانید به لینک مربوط مراجعه کنید.
نکته مهم این است که وستینگ سهام ممکن است در قالب یک شرط نیز در قراردادهای دیگر (مانند قرارداد سرمایهگذاری، توافقنامه سهامداران، قرارداد همبنیانگذاران و قراردادهای کار ) درج شود.
قراردادهای اعطای سهام تشویقی به کارمندان
هراستارتاپ و کسبوکاری علاوه بر جذب نیروی کار و همکاران متخصص و با انگیزه، به دنبال حفظ آنها با همان انگیزه بالا در ادامه مسیر خود نیز هست. یکی از راهکارهای موثر برای تشویق و حفظ کارمندان کلیدی استارتاپ، اختصاص درصد مشخصی از سهام استارتاپ (شرکت) به آنها است. این امر از طریق تنظیم قرارداد اعطای سهام تشویقی به کارمندان محقق میشود و مزایایی فراتر از حقوق دریافتی را برای کارمندان به همراه دارد.
استارتاپها برای اعطای سهام تشویقی، برنامهای را تنظیم کرده و میزان مشخصی از سهام کل خود را به این برنامه اختصاص میدهند. پس از این امر به سراغ انعقاد قرارداد در این خصوص با کارمندان متخصص و کلیدی خود میروند.
در این قرارداد هم از ساز و کار وستینگ سهام استفاده میشود که پیش از این توضیح داده شد. به این صورت که سهام تشویقی مذکور در رهن شرکت قرار دارد تا به موجب قرارداد، در صورت عملکرد مطلوب کارمند، درصد مشخصی از سهام در انتهای سال (یا هر بازه زمانیِ مشخص شدهای) به او تعلق بگیرد.
هدف اصلی از تنظیم این قرارداد ایجاد روحیه وفاداری و رضایت خاطر کارمندان و در نتیجه افزایش انگیزه آنها برای همکاری طولانی مدت و در نهایت، موفقیت استارتاپ است.
قراردادهای کار
بدون شک، در مسیر شروع و توسعه فعالیتهای استارتاپ خود نیازمند به خدمت گرفتن نیروی انسانی و بهرهگیری از توانمندی افراد مختلف هستید. به همین جهت، اولین گام در راستای به خدمت گرفتن و تنظیم مناسبات خود با نیروی انسانی که بدنه اصلی استارتاپ را تشکیل میدهند، انعقاد قرارداد کار با آنها است.
باید توجه داشت که مفاد قراردادهای کار باید مطابق با ضوابط تعیین شده در قانون کار باشد که این ضوابط، «امری» هستند. در مطلب مربوط به «10 اشتباه حقوقی که استارتآپها مرتکب میشوند» توضیح داده شده است که امری بودن قانون کار به چه معناست و قرارداد کار از این جهت تا چه میزان حساس و مهم است؛ بنابراین برای تنظیم چنین قراردادهایی و آشنایی با انواع قراردادهای کار بسته به نیاز خود، حتما از مشاوره حقوقی افراد آگاه در زمینه حقوق کار و مسائل تامین اجتماعی استفاده کنید.
مطابق قانون کار، مفاد کلی قرارداد کار شامل موارد زیر است:
1. نوع کار یا حرفه یا وظیفهای فرد به کار گرفتهشده باید به آن مشغول شود،
2. حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن،
3. ساعات کار، تعطیلات و مرخصیها،
4. محل انجام کار،
5. تاریخ انعقاد قرارداد و مدت قرارداد(چنانچه کار برای مدت معین باشد)،
6. موارد دیگری که عرف و عادات شغل یا محل ایجاب نماید،
7. شریط و نحوه فسخ قرارداد(در مواردی که مدت تعیین نشده باشد).
قرارداد استفاده از خدمات با مشتریان
هنگامی که محصولات یا خدمات استارتاپ خود را به مشتریان و استفادهکنندگان از خدمات ارائه میدهید، نیاز به قراردادی است که مناسبات میان استارتاپ و مشتریان را تنظیم کند. به این منظور نیاز به قراردادی حرفهای، جهت استفاده از خدمات یا محصولات با مشتریان خود دارید.
شاید هنگام استفاده از خدمات برخی کسبوکارهای اینترنتی و خرید آنلاین با چنین قراردادهایی در قالب یک فرم استاندارد مواجه شده باشید؛ هنگامیکه پیش از خرید و استفاده از خدمات، از شما خواسته میشود که گزینه مربوط به پذیرش قوانین و مقررات را تیک بزنید.
قرارداد استفاده از خدمات با مشتریان از دو جهت دارای اهمیت است:
1. مشتری نسبت به حقوق و وظایف خود در قبال استفاده از محصولات یا خدمات استارتاپ آگاه میشود،
2. حوزه و میزان مسئولیت استارتاپ در قبال گیرنده محصولات یا خدمات را مشخص میکند.
به این ترتیب، تنظیم دقیق این قرارداد موجب شفافیت رابطه استارتاپ با کاربران خود میشود.
عدم تنظیم مناسب قرارداد استفاده از خدمات با مشتریان از جمله مواردی است که در مطلب «10 اشتباه حقوقی که استارتآپها مرتکب میشوند» نیز اشاره شده است. بنابراین جهت جلوگیری از بروز هرگونه ابهام و اختلافنظر با مشتریان و همچنین دعاوی احتمالی در آینده، تنظیم مناسب و دقیق این قرارداد، زیر نظر مشاوران حقوقی حرفهای اقدامی ضروری است.
توافقنامه عملیاتی(operating agreement)
جهت ترسیم دورنمایی از فعالیت های اجرایی استارتاپ و تنظیم روابط میان بنیانگذاران در مسیر این فعالیتها توافقنامه یا قراردادهای عملیاتی منعقد میشود.
توافقنامه عملیاتی، قراردادی است که قواعد و رویههای مربوط به عملیات استارتاپ را تشریح میکند، مسئولیتهای اعضا و مدیران را توصیف میکند و میتواند به عنوان راهنمای تصمیمگیری مالی و عملیاتی روزانه برای کسبوکار و استارتاپ شما باشد.
یک توافقنامه عملیاتی جامع باعث پیشگیری از بسیاری اختلافات و تفاوت برداشتها میان بنیانگذاران استارتاپ و در نتیجه، پیشگیری از دعاوی حقوقی میان آنها میشود. بنابراین تنظیم آن نزد مشاور حقوقی متخصص در زمینه استارتاپها ضروری است.
قرارداد منع یا عدم افشای اطلاعات محرمانه، یا رازداری و محرمانگی (non-disclosure agreement / NDA)
هر استارتاپ و کسبوکاری با ایدهها و خلاقیتهای نوین آغاز میشود که دارای ارزش اقتصادی و تجاری هستند. در واقع، این ایدهها و اطلاعات مربوط به آن، مجموعه اسرار تجاری را تشکیل میدهند که عامل کارایی، منحصر به فرد بودن و پیشرفت استارتاپ در آینده میشوند.
ایدههایی که استارتاپها بر بنیان آنها ایجاد میشوند، غالبا تحت حمایت حقوق مالکیت فکری قرار دارند؛ به همین جهت، برای حفاظت از این ایدهها و جلوگیری از به سرقت رفتن آنها، انعقاد قرارداد محرمانگی ضروری است. بهموجب این قرارداد، هرفردی که بهواسطه ارتباط با استارتاپ شما نسبت به دادهها و ایدههای استارتاپ آگاهی پیدا میکند، موظف به حفظ و عدم افشاء آنها نزد دیگر استارتاپها و شرکتهای رقیب میشود. بنابراین، طرف مقابل این قرارداد میتواند سرمایهگذار، شریک تجاری، یا کارمند باشد.
مفاد کلی قرارداد محرمانگی به ترتیب زیر است:
1. چه موارد و مصادیقی اطلاعات محرمانه محسوب میشوند و چه مواردی خارج از آن هستند،
2. چگونه باید از اطلاعات محرمانه استفاده کرد،
3. مالک اصلی این اطلاعات کیست،
4. مدت زمان تعهد طرفین به این قرارداد،
5. ضمانت اجرای قرارداد در صورت تخلف از مفاد آن.
برای مطالعه و کسب اطلاعات بیشتر در مورد قرارداد عدم افشا میتوانید به مطالب پیشین همین وبسایت مراجعه کنید.
قرارداد منع یا عدم رقابت
در مدت فعالیت استارتاپ، کارکنان بخشهای مختلف، نسبت به ایدهها و اطلاعات خاص و منحصر به فرد استارتاپ شما آگاهی یافته و برمبنای آن فعالیت کردهاند. استارتاپ نیز هزینه زیادی را صرف آموزش و انتقال دادههای خود به کارکنان صرف کرده است.
حال تصور کنید یکی از کارمندان با در اختیار داشتن اطلاعات و دادههای تجاری، پس از خروج از استارتاپ شما، بلافاصله در شرکت دیگری مشغول به کار شود و یا خود، مستقلا اقدام به تاسیس کسبوکاری مشابه کند. این مسئله باعث سوءاستفاده و شکلگیری رقبای تجاری برای شما میشود. برای جلوگیری از چنین مسئلهای قرارداد منع یا عدم رقابت به کار میآید.
برای مثال فرد X که دارای ایده و خلاقیتی منحصر به فرد و نوین است، برای شرکت الف کار میکند. انعقاد قرارداد عدم رقابت با فرد X سبب میشود که پس از پایان همکاری او با شرکت الف، بلافاصله همان ایده و خلاقیت را در اختیار شرکت ب قرار ندهد و با آن شرکت وارد همکاری نشود.
قرارداد منع رقابت، افراد را از استفاده از ایدهها و اطلاعات رقابتی برای مدت معین و در حوزه جغرافیایی مشخص منع میکند. این نوع از قرارداد به نوعی مکمل و در ارتباط با قرارداد محرمانگی است، زیرا هردو در راستای حفاظت از ایده و اطلاعات مربوط به آن در استارتاپ هستند.
نکته مهم دیگر آنکه هردو قرارداد عدم رقابت و محرمانگی، به صورت شرط نیز در سایر اسناد پایه استارتاپ مانند قرارداد های کار یا قرارداد همبنیانگذاران قابل گنجاندن هستند و تشخیص این که در چه مواردی نیاز به انعقاد قرارداد مستقل در این زمینه باشد، با مشاور حقوقیِ استارتاپ است.
توافقنامه سهامداران (shareholders’ agreement)
این نوع از قرارداد میان سهامداران یک شرکت استارتاپی منعقد میشود که تنظیمکننده روابط میان آنها و حقوق و تکالیفشان نسبت به استارتاپ است. این قرارداد به سهامداران اطمینان میبخشد که با آنها منصفانه رفتار شده و از حقوق آنها محافظت خواهد شد.
مفاد کلی این قرارداد شامل:
1. مشخصات سهامداران،
2. حقوق و تکالیف سهامداران،
3. مشارکت سهامداران در سود و زیان،
4. محدودیتها و مقررات در خصوص انتقال سهام،
5. شیوه های حلوفصل اختلاف میان سهامداران،
6. محرمانگی و عدم رقابت.
اطلاعات جزئیتر در خصوص توافقنامه سهامداران، تفاوت آن با اساسنامه و انواع شروط آن را میتوانید در همین وبسایت مطالعه کنید.
قرارداد سرمایهگذاری استارتاپ
از ضروریاتِ راهاندازی، توسعه و پیشرفت هر کسبوکار و استارتاپی، جذب سرمایه و حمایت سرمایهگذاران است. سرمایهگذاران نیز به دنبال یافتن مناسبترین و مطمئنترین راهها جهت سرمایهگذاری در ازای سود برای خود هستند که از جمله موارد آن، سرمایهگذاری در استارتاپها است.
به این ترتیب، براساس نیاز استارتاپ به سرمایه و همچنین، نیاز سرمایهگذار به سودآوری و منفعت، قرارداد سرمایه گذاری استارتاپ، میان بنیانگذاران(کارآفرینان) و سرمایهگذاران تنظیم میشود.
قرارداد سرمایهگذاری استارتاپ، حساسیت و ریسک بالایی برای هر دو طرف، یعنی هم بنیانگذاران و هم سرمایهگذاران دارد؛ به همین جهت، ضروری است که تحت نظر مشاوران حقوقی و وکلای خبره در حوزه استارتاپها تنظیم و منعقد شود.
به خصوص آنکه استارتاپها باید به شروط سرمایهگذاران در قرارداد توجه داشته باشند که مبادا درج شروط غیرمنصفانه از جانب سرمایه گذار باعث ایجاد مشکلات و شکست استارتاپ در بلندمدت شود. تشخیص این مورد با وکلا و مشاوران حقوقی استارتاپ است.
جزئیات مربوط به انواع روشهای تامین سرمایه در استارتاپ و ویژگیهای قرارداد سرمایهگذاری استارتاپ را در مطالب پیشین همین وبسایت میتوانید مطالعه کنید.
قرارداد شتابدهنده / شتابدهی
با توجه به نیاز استارتاپها به پشتیبانی از صاحبان سرمایه جهت رشد و توسعه خود، شتابدهندهها مطرح میشوند. همانطور که از نام این موسسات و شرکتها پیداست، هدف آنها تسریع و تسهیل توسعه و رشد استارتاپها است. به این ترتیب که موسسات شتابدهنده، سرمایه نقدی یا غیرنقدی لازم را به موجب قرارداد شتابدهی، به استارتاپ تزریق میکنند و در ازای خدمات خود، درصدی از سود یا سهام استارتاپ را دریافت میکنند.
استارتاپها لازم است که ابتدا نسبت به شتابدهنده مدنظر خود اطلاعات کافی بدست آورده و در صورت مناسب دیدن آن و پذیرش شروط مربوط، وارد قرارداد با این موسسات شوند.
موارد مهمی در قرارداد شتابدهی درج میشود که لازم است توسط مشاوران حقوقیِ استارتاپ حتما کنترل شوند، از جمله:
- معرفی کامل طرفین
- موضوع قرارداد
- مدتزمان شتابدهی
- جزئیات خدمات شتابدهنده
- محرمانگی و عدم رقابت
- قرارداد پیمانکاری
هراستارتاپ و کسبوکاری جهت ارتقاء فعالیتها و توسعه خود، نیاز به برونسپاری و واگذاری برخی پروژهها و بهرهگیری از تخصص و توان افراد یا شرکتهای دیگر دارد. برای این دست از برونسپاریها و واگذاری پروژههای مدت دار، انواع مختلف قرارداد پیمانکاری برای استارتاپها کاربرد دارد.
بنابراین، قرارداد پیمانکاری، میان استارتاپ(بهعنوان کارفرما) و شخص یا شرکت دیگری(بهعنوان پیمانکار) منعقد میشود. به موجب این قرارداد، پیمانکار متعهد میشود که در قبال دریافت وجهی مشخص، پروژه ای را با کیفیت و در زمانی مشخص به انجام برساند و تحویل دهد.
مثلا هنگامیکه استارتاپ قصد ایجاد سایت و یا اپلیکیشن هوشمند برای خود دارد، میتواند طراحی آنها را با انعقاد قرارداد پیمانکاری، به شرکتی متخصص در این زمینه واگذار کند. جهت آشنایی بیشتر با این نمونه از قراردادها میتوانید مطلب مربوط به «قرارداد طراحی سایت» را مطالعه کنید.
در قراردادهای پیمانکاری، موضوع پروژه، کیفیت انجام پروژه و مدت قرارداد، هزینه انجام، تعهدات طرفین و سایر جزئیات مربوط باید به دقت توسط مشاوران حقوقی تنظیم شود.
قرارداد تملک و ادغام (Merger and Acquisition)
در فضای پیچیده کسبوکارهای امروزی، ممکن است شرایطی برای برخی استارتاپها پیش آید که دیگر به تنهایی قادر به ادامه فعالیت، رقابت تجاری و یا توسعه و سودآوری بیشتر نباشند.
در این شرایط ممکن است مدیران استارتاپ، جهت حفظ یا توسعه بیشتر کسبوکار و ایده خود، به استراتژی تملک و ادغام روی بیاورند. به این ترتیب، پس از بررسی شرایط، انجام مذاکرات مربوط و تصمیمگیری در این خصوص، نوبت به انعقاد قرارداد تملک و ادغام با شرکت دیگر میرسد.
به موجب قرارداد تملک و ادغام، استارتاپ، توسط یک شرکت و کسبوکاری(معمولا بزرگتر) خریداری و تصاحب شده و در آن ادغام میشود. در این فرایند، دو کسبو کار داشتهها و مسئولیتهای خود را ترکیب میکنند و این اقدام میتواند بر همه افراد درگیر با استارتاپ از سهامداران و مدیران گرفته تا کارمندان و مشتریان تأثیر بگذارد.
در نتیجه با توجه به اهمیت و حساسیت فرایند تملک و ادغام، به قراردادی جامع و دقیق نیاز است که توسط وکلای با تجربه در حوزه استارتاپها تنظیم شده باشد تا منافع و اهداف هردو طرف تامین شود.
قراردادهای مالکیت فکری
مالکیت فکری و قراردادهای مربوط به آن، از جمله مواردی مهمی است که استارتاپها باید مورد توجه قرار دهند. چرا که مجموعه اموال معنوی و فکریِ متنوع مانند اختراعات، طرحهای صنعتی، علامتهای تجاری، نرمافزارها و بسیاری اسرار تجاری دیگر وجود دارند که مهمترین دارایی استارتاپ را تشکیل میدهند و عامل پویایی و موفقیت آن خواهند بود.
با انعقاد قراردادهای مالکیت فکری، استارتاپها خیال خود را از بابت واگذاری حقوق مربوط به اموال فکری و معنوی به خود راحت میکنند. در این قراردادها، مالکیت حقوق ایجاد شده و انتقال آنها به استارتاپ معین میشود.
برای مثال با انعقاد قراردادی، مسئله مربوط به مالکیت نرم افزاری را که شخصی دیگر برای استارتاپ طراحی کرده است، مشخص میکنیم و حقوق مربوط به پدیدآورنده نرم افزار و شروط لازم را در قرارداد قید خواهیم کرد.
بنابراین، انعقاد قراردادهای مالکیت فکری، پشتوانه محکمی جهت حفاظت از سرمایهها و اسرار تجاری استارتاپ بوده و در صورت طرح دعوا از جانب اشخاص ثالث، اثباتگر مالکیت و انحصار این اسرار برای استارتاپ شما خواهند بود.
از جمله قراردادها در زمینه حقوق مالکیت فکری میتوان به قرارداد فرانشیز، قرارداد اجازه استفاده از نرمافزار و قرارداد لیسانس اشاره کرد که تعریف و نکات مهم آنها را در مطالب قبلی همین وبسایت میتوانید مطالعه کنید.
قرارداد فروش استارتاپ
هنگامیکه موسسین یک استارتاپ تصمیم به فروش سهام آن به شخص یا شرکت دیگری را داشته باشند، قرارداد فروش استارتاپ مطرح میشود.
این قرارداد میان خریداران و فروشندگان سهام استارتاپ تنظیم شده و به موجب آن، مالکیت سهام به افراد دیگری منتقل میشود. در قرارداد فروش استارتاپ لازم است که ضوابط و شرایط مربوط به رابطه میان خریداران و فروشندگان به دقت تعیین شود تا منافع هردو طرف تعیین شده و از اختلافات حقوقی در آینده پیشگیری شود.
جمع بندی
قراردادهایی که در این مطلب ذکر شد، همگی از دقیقترین و تخصصیترین قراردادهایی هستند که تنظیم درست و آگاهانه آنها میتواند عامل موفقیت و توسعه روزافزون استارتاپها باشد.
به همین جهت میتوان ادعا کرد که بنیان و ساختار مدیریتی و حقوقی استارتاپ شما، بر قراردادهای آن استوار است. هرچه قراردادهای دقیقتر و قویتری تنظیم شود بنیان اداری-حقوقی استارتاپ در بلند مدت، محکمتر خواهد بود.
از سوی دیگر، بی توجهی به انواع قراردادهای استارتاپی و یا تنظیم آنها بدون دقت و تخصص کافی، میتواند اسباب شکست و از بین رفتن تدریجی یک استارتاپ را فراهم کند. امروزه حلوفصل کوچکترین اختلافات در دادگاهها، میتواند ماهها زمان ببرد و انرژی زیادی را از گردانندگان استارتاپ بگیرد. به همین جهت، تنظیم دقیق قراردادهای استارتاپی، به منزله پیشگیری اساسی از بسیاری دعاوی حقوقی و مشکلات احتمالی آینده برای کسبوکار شما خواهد بود.
در این راستا، مشاوران حقوقی متخصص در زمینه استارتاپها با دید همه جانبه و تجربهای که از فضای کسبوکارهای نوپا به دست آوردهاند شما را در تنظیم و نوشتن هرچه صحیحتر و دقیقتر این دست از قراردادها راهنمایی خواهند کرد.
نویسنده: محمدحامد پاکیزهدل